2. April 2019 Film Der Balkon. Wehrmachtsverbrechen in Griechenland

Film & Gespräch mit Regisseur Chrysanthos Konstadinidis und Prof. Christoph Schmik-Gustavus

Information

Veranstaltungsort

Färberei - Zentrum für Integration und Inklusion
Peter-Hansen-Platz 1
42275 Wuppertal

Zeit

02.04.2019, 19:00 - 22:00 Uhr

Themenbereiche

Deutsche / Europäische Geschichte, Erinnerungspolitik / Antifaschismus

Zugeordnete Dateien

Begrüßung: Eleftherios Argyropoulos, Erzpriester der Griechisch-Orthodoxen Kirchengemeinde Wuppertal.

In der griechischen Gebirgsregion Ipirus liegt, gegenüber der Stadt Ioannina am Hang von Mitsikeli, das kleine Dorf Ligiades, das mit einer wunderbaren Aussicht auf die Stadt gleichermaßen gesegnet wie wegen seiner Sichtbarkeit von dort aus verflucht ist.

Ligiades, Sonntag, 3. Oktober 1943: Die Hälfte der Dorfbewohner ist hinter dem Mitsikeli Berg im Dorf Karyes in Zagori zur Walnussernernte. Am Berghang wollen 5 bis 6 Personen, Gäste einer Nomadenhochzeit und Verwandte des Bräutigams die Braut nach lokalem Brauch abholen. Am späten Nachmittag dringen deutsche Gebirgsjäger der Edelweiss-Division in das Dorf ein. Sie töten wahllos Babys, Kinder, Frauen, Ältere, während die Häuser in Flammen stehen. Einige werden lebendig verbrannt. Stunden später kehren die übrigen Bewohner zurück und finden ihre Familien ‒ verkohlt. Am folgenden Tag, wird ein 14 Monate altes Baby von seinen Mitbewohnern gefunden, an der Brust seiner toten Mutter und erstochen von einem Bajonett.

  • 1989: Ein deutscher Historiker besucht das Dorf und nimmt die Zeugenaussagen auf Audiokassetten auf. Später in diesem Jahr recherchiert er in den deutschen Militärarchiven.
  • 2010: Christoph U. Schminck-Gustavus, Professor für Rechtsgeschichte an der Universität Bremen, gibt nach Abschluss seiner Forschung die Trilogie „Erinnerungen an die Besatzungszeit" heraus. Das dritte Buch konzentriert sich auf das Massaker in Ligiades.
  • 2014: Bei einem offiziellen Besuch in Ligiades bittet Bundespräsident Joachim Gauck im Auftrag der Bundesrepublik Deutschland erstmals nach dem Ende des Zweiten Weltkriegs um Vergebung.

Der Regisseur des Films, Chrysanthos Konstantinidis, hört die Geschichten von Ligiades, seinem Heimatort. Um sie zu erzählen, beginnt er im Jahr 2013 Zeugnisse von Überlebenden und deren Nachkommen mit seiner Kamera festzuhalten, nachdem er Christoph Schminck-Gustavus bereits kennengelernt hat. Die Recherchen von Schminck-Gustavus des Professors wird zur historischen Grundlage dieses Projekts.


Λιγκιάδες: Το “Μπαλκόνι” των Ιωαννίνων. Στην Ήπειρο αντίκρυ από τα Γιάννινα,μια φωνή τόπο,σε μια πλαγιά του Μιτσικελιού,απλώνεται το χωριουδάκι Λιγκιάδες.Έχει την τύχη να έχει θέα όλα τα Γιάννενα και την« ατυχία » να φαίνεται από την πόλη και όλη την γύρω περιοχή. Οι γερμανοί πέρασαν κι από εδώ......

Λιγκιάδες Κυριακή 3 Οκτωβρίου 1943: Οι μισοί κάτοικοι του χωριού βρίσκονται πίσω απο το βουνό Μιτσικέλι στο χωριό Καρυές Ζαγορίου για τη συγκομιδή καρυδιών. Στην πλαγιά του βουνού, 5 με 6 συγγενείς του γαμπρού ενός σαρακατσάνικου γάμου πάνε στα κονάκια να παραλάβουν την νύφη σύμφωνα με το τοπικό έθιμο. Αργά το μεσημέρι, γερμανοί αλπινιστές καταδρομείς της μεραρχίας Εντελβάϊς εισβάλουν στο χωριό. Σκοτώνουν αδιακρίτως βρέφη, παιδιά, γυναίκες, γέροντες και τυλίγουν τα σπίτια στις φλόγες. Κάποιοι καίγονται ζωντανοί. Ώρες μετά, οι υπόλοιποι κάτοικοι επιστρέφουν για να βρουν τις οικογένειές τους απανθρακωμένες.Την επόμενη ημέρα ένα μωρό 14 μηνών βρέθηκε από τους συγχωριανούς του να θηλάζει στη νεκρή μητέρα του όντας τραυματισμένο από ξιφολόγχη στην πλάτη.

  • 1989: Ένας γερμανός ιστορικός επισκέπτεται το χωριό και με ένα κασετόφωνο συλλέγει μαρτυρίες από τους επιζήσαντες του ολοκαυτώματος . Αργότερα ανατρέχει στα γερμανικά στρατιωτικά αρχεία για περαιτέρω έρευνα.
  • 2011: Ο ιστορικός αυτός Christoph U. Schminck Gustavus, καθηγητής Ιστορίας Δικαίου του Πανεπιστημίου της Βρέμης, εκδίδει την τριλογία “Μνήμες Κατοχής”. Το τρίτο βιβλίο επικεντρώνεται στο ολοκαύτωμα των Λιγκιάδων.
  • 2014: Ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας Joachim Gauck επισκέπτεται τους Λιγκιάδες και για πρώτη φορά Γερμανός αξιωματούχος ζητά δημόσια “Συγνώμη” για τα εγκλήματα των ναζί στην Ελλάδα.

Ο σκηνοθέτης Χρύσανθος Κωνσταντινίδης, μεγαλώνει με τις ιστορίες των Λιγκιάδων, του τόπου καταγωγής του. Το 2013, θέλοντας να μοιραστεί τις ιστορίες αυτές κι αφού έχει συναντήσει τον Christoph U Schminck Gustavus, ξεκινά να καταγράφει στο φακό του μαρτυρίες από επιζήσαντες και από τους απογόνους τους . Το βιβλίο του καθηγητή γίνεται ιστορικός σύμβουλος και συνοδοιπόρος αυτού του εγχειρήματος. Ο Κωνσταντινίδης επιστρέφει από τους Λιγκιάδες και τη Γερμανία με μεγάλο όγκο κινηματογραφικού υλικού. Η ανάδειξη αυτής της στιγμής της ιστορίας δε θα ήταν δυνατή χωρίς τη φιλοξενία και βοήθεια των κατοίκων των Λιγκιάδων, των ακούραστων συνεργατών και των χορηγών.


In Kooperation mit: Griechisch-Orthodoxe Kirchengemeinde, Wuppertal; Georgina Manfredi, Mitglied der Bezirksvertrtung Oberbarmen und Mitglied im Integrationsausschuss Wuppertal.

Standort

Kontakt

Rosa-Luxemburg-Stiftung Nordrhein-Westfalen

Telefon: 0203 3177392